Basketball - Overal wordt het gespeeld

Basketball heeft zich vanuit zijn geboorteplaats Amerika over de hele wereld verspreid. Op alle continenten wordt nu door meer dan 100 miljoen mensen gespeeld. Toen in 1982 prof. James Naismith van het Springfield College (USA) het idee van het spel op de baskets in de vaste vorm goot, heeft nauwelijks iemand gedacht, dat basketbal in zo'n korte tijd tot de wijdst verspreide sport ter wereld uitgroeien. Na de eerste spelprobeersels op perzikmanden, die van onderen gesloten waren, bleek al snel dat het deelname van het publiek aan het spel op de galerij, niet langer voor lief te nemen was. Want studenten maakten er een lolletje van om doelpogingen af te weren en zelf de ballen in de mand te derogeren. Een oplossing werd spoedig gevonden. Men plaatste achter de mand een bord en schakelde daarmee de actieve deelname van het publiek aan het spel uit. Met de invoering van de borden achter de manden is het karakter van het basketball op beslissende wijze veranderd. Na een schot was de bal niet meer zo snel uit het spel. Het bord maakte nu meer een reboundspel mogelijk, en daarmee won het spel aan dynamiek en veelzijdigheid, aangezien ook de schietmogelijkheden door het aanspelen van het bord gevarieerder werden. Door het speelbord was er, afgezien van veel andere spelregels, ook een wezenlijke verschil aan het korfbal gegeven.Vanuit Amerika veroverde basketball in een stormachtige ontwikkeling de hele wereld, en het duurde slechts 44 jaar, eer basketbal in 1936 in het programma van de Olympische Spelen in Berlijn werden opgenomen.

Spelidee

Basketball is een wedstrijdspel zoals ook voetbal en handbal. Het heeft echter karakteristieke eigenaardigheden, waardoor het zich wezenlijk van bijvoorbeeld handbal, en korfbal onderscheidt:

• De basket als klein doel, op spronghoogte
• De regel over verboden lichaamscontact
• Het kleine speelveld

Door de basket, die op 3.05 meter hoog aan het doelbord is aangebracht, verleggen de doelgerichte bewegingen zich omhoog. Daarmee verkrijgen lichaamlengte, sprongvermogen, reactiesnelheid en goede timing een beslissende betekenis. Een krachtige afzet gepaard met een gevoelvol schot, vereisen een hoge mate van behendigheid en bedrevenheid. De strijd om de van de ring en het bord terugkaatsende bal, leidt tot de voor het basketball typische sprongmoment bij de rebound. Basketball wordt dikwijls als 'lichaamsloos spel' aangeduid. Wanneer men ook deze karakterisering niet letterlijk neemt, dan wordt daarmee bedoelt dat iedere aanval om de bal gaat, en niet om het lichaam van de tegenstander. Zo luidt een geliefde slogan:'Speel de bal en niet de man'. In een wedstrijd, gekenmerkt door strijdlust en dynamiek, waarin agressie wordt afgestemd op de integriteit van de tegenstander, spelen lichaamsbeheersing en zelfbeheersing een vooraanstaande rol.

Het kleine speelveld karakteriseert basketball als een spel van kleine ruimtelijke verhoudingen. Om die verhoudingen goed te kunnen schatten, moet men die in betrekking tot het spelersaantal zien. Het speelveld is 14 meter breed en 26 meter lang. Daarop bevinden zich vijf spelers per team. Aangezien vaak alle spelers aanvallen en verdedigen, bewegen zich afhankelijk van de verdedigingsvorm tien spelers binnen een halve cirkel met een doorsnede van zes tot zeven meter, gemeten vanaf de basket. Dit spel op zo'n kleine oppervlakte vereist zowel een technische en tactisch kunnen als beweeglijkheid, behendigheid en reactievermogen. Op grond van de specifieke eigenaardigheden en lastige techniek geldt basketball als een moeilijk aan te leren spel.